Dagelijkse Tai Chi beoefening

Tai Chi leren

Beoefenaars van Tai Chi willen meestal zo snel mogelijk de vorm leren. De focus ligt op het uiterlijk van de bewegingen en de frustratie is groot als het na een paar maanden nog niet lijkt te lukken. Maak je geen zorgen, dat overkomt veel mensen.

Het goede nieuws is dat iedereen Tai Chi kan leren, onafhankelijk van leeftijd of lichamelijke kracht. Het punt is echter dat je eerst de principes van Tai Chi moet leren voordat je echt verder komt, net als bij elke andere sport. Als je b.v. bij voetballen goed leert schoppen (niet met de punt van de schoen) dan wordt mikken en balcontrole ineens een stuk makkelijker. Als je bij Tai Chi leert vanuit het centrum te werken en ontspannen te blijven (schouders laten zakken!) dan wordt het leren van vorm veel eenvoudiger.

Het is normaal dat in het begin dit er hoekig uit ziet en er veel spanning wordt opgebouwd. Na verloop van tijd, als de bewegingen meer vanzelfsprekend worden, zal je ook andere aspecten van Tai Chi onder de knie krijgen zoals ontspannen, balans, vol en leeg, (buik) ademhaling en beheersing van de energiestroom, de Chi, gedurende de oefening. Je leert hoe ontspannen een tweede natuur kan worden zodat je zelfs onder de meest stressvolle situaties rustig en in balans kan blijven.

Je probeert in het hier en nu te blijven en niet met je gedachten af te dwalen naar de boodschappen die je morgen moet doen of wat er gisteren gebeurd is. Dit is een van de eerste dingen die je op trainingen leert. Het gaat er om dat je bewust bent van je bewegingen, van je balans en je ademhaling en kan voelen of je ergens onnodig kracht gebruikt of tijdens een beweging uit balans bent. Tai Chi leert je bewust met je lichaam en geest om te gaan, bewust te bewegen, bewust te ademen en bewust focus te hebben op wat je doet. Het is als het ware een ontdekkingstocht in jezelf.

Dagelijkse oefening

Om enig effect van Tai Chi te hebben zal je regelmatig moeten oefenen. Dagelijks een half uurtje is niet veel maar doet een hoop. Een paar simpele Qi Gong oefeningen en rustig wat vormoefeningen geeft je na afloop een lekker ontspannen gevoel en zorgt dat steeds verder groeit. Het komt dus wel neer op een beetje discipline en regelmaat. Een agenda is een grandioos hulmiddel voor trainingen. Zet je Tai Chi momenten in je agenda en hou je er aan. Je zal jezelf dankbaar zijn. chang (4K)

Praktische tips

Voor het oefenen kan je het beste makkelijk, ruim zittende kleren aantrekken en je kan het liefst geen metalen armbanden of kettingen om hebben.
Oefenen kan in principe overal waar je de ruimte hebt maar het prettigst is het nog altijd buiten, in de vrije natuur. Belangrijk is dat je een plek en een tijdstip om te oefenen kan vinden waarop je jezelf kan ontspannen
Oefen niet direct na het nuttigen van een maaltijd of alcohol. Ook is het verstandig na het oefenen ongeveer een half uur te wachten alvorens iets te nuttigen (afgezien van water of thee). De opgewekte Chi heeft dan de tijd om zich te zetten.
De beste tijdstippen om te oefenen zijn 's ochtends vroeg of 's avonds een uur voor het slapen gaan. Dat zijn de momenten van de dag dat de zon halverwege vol en leeg is, de momenten dat Yin en Yang in balans zijn.
Oefen alleen de bewegingen die je min of meer kent. Het is veel moeilijker een verkeerd aangeleerde beweging te veranderen dan er een goed aan te leren.
Probeer een rustige mentale toestand en focus te krijgen alvorens met Tai Chi te beginnen. Dit kan je bereiken door het doen van eenvoudige Chi kung oefeningen. Soms zal je merken dat in de Wu Chi houding gaan staan al voldoende is om focus te verkrijgen en de Chi te voelen stromen.

Wu Chi (Wuji)

Tijdens de trainingen heb ik het vaak over de Wu Chi houding. Ik zal hier samenvatten wat dat is en waar op moet letten.

Zet je neer voeten op schouderbreedte, de punten van de tenen wijzen naar voren en je gewicht is gelijkmatig over beide voeten verdeeld. Dit is een z.g. 50-50 houding.
Wees je volledig bewust van je omgeving met al je zintuigen. Voel de wind op je huid, ruik je omgeving, hoor zelfs de zachtste geluidjes. Luister naar je lichaam. Oefen een losgelaten, open en rustig bewustzijn.
Laat alle spanningen (lichamelijk en geestelijk) los en ontspan volledig maar je moet niet slap zijn. Ontspannen betekent hier het los laten van alle overbodige spanning. Ontspannen is een werkwoord, je moet er wel iets voor doen want voor je het weet bouw je weer ergens spanning op. Bekende plaatsen waar spanningen zich neigen op te hopen zijn de nek en de rug. Ontspan en geniet. Deze toestand heet "Sung". Dit staat voor alert maar ontspannen, losjes, open, ontvankelijk, bewust en kalm.
Buig je knieën een beetje, kantel je bekken zodat je onderrug recht trekt. Alsof er een zwaar gewicht aan je staartbeen hangt. Je hoofd wordt als het ware aan je fontanel omhoog getrokken. Je nek trekt daarbij recht en de kin trekt daardoor automatisch iets in.
Trek je borstbeen iets in. Dit is het tegenovergestelde van het commando: "Borst vooruit".
Laat je schouders zakken. De zwaartekracht helpt je daarbij. Ontspan de schouders.
Adem ontspannen en regelmatig in door de neus en houd de lippen losjes op elkaar. Gebruik de buikademhaling. Naarmate de buik meer ontspannen is zal de buik verder naar voren willen komen op de inademing. Laat dit gebeuren. Adem ook weer volledig en diep uit.
Kijk met een starende blik zonder ergens op te fixeren. Je kan dan vanuit je ooghoeken 180 graden rond kijken. Dit heet ping shi.
Je armen hangen op een natuurlijke wijze naar beneden, alle gewrichten zijn geopend en ontspannen. De palmen wijzen naar beneden en de vingers naar voren.
Raak met het tipje van de tong je gehemelte aan.

De tien belangrijke Punten voor Taiji van Yang Cheng-fu

Yang Cheng-Fu heeft tien principes vastgelegd die je moet volgen om goed Taiji te kunnen beoefenen. Onderstaand een samenvatting van de originele tekst:

Houdt het hoofd rechtop zodat de geest (Shen) de kruin kan bereiken. Gebruik geen spierkracht (Li), met een stijve nek kan de ademenergie (Qi) en het bloed niet doorstromen. Het is nodig je ongedwongen en levendig te voelen. Wanneer de geest de kruin niet kan bereiken, kan deze zich niet uiten.
Breng de borstkas naar omlaag en de schouderbladen omhoog. De borstkast zinkt op een natuurlijke wijze omlaag zodat de Qi naar je Dan-Tian kan dalen. Zet de borstkas niet uit; de Qi blijft steken en het lichaam wordt topzwaar. De hielen zullen te licht zijn, je staat niet geworteld. Open de schouderbladen en Qi verspreidt zich over de rug. Als je in staat bent de borstkast omlaag te brengen dan zal de rug vanzelf stijgen en je kunt je schouderbladen openen. Je kracht kan zich via de ruggengraat ontladen.
Ontspan (Song) het middel. Je middel is de bestuurder van je hele lichaam, van hieruit ontstaat de beweging. Wanneer je het middel kunt ontspannen, krijgen je benen kracht en zal het onderste gedeelte stevig en stabiel zijn. Vol en leeg wisselen, gebaseerd op het wenden van het middel. Krijg je geen kracht zoek dan eerst de fout in je middel en benen.
Onderscheid vol en leeg. Wanneer je hele gewicht op je rechterbeen rust dan is het rechterbeen vol en het linker leeg. Wanneer je dit onderscheid kent kun je gemakkelijk wenden zonder kracht te gebruiken. Zo niet, dan sta je niet stevig en kun je gemakkelijk uit evenwicht gebracht worden.
Laat de schouders en ellebogen zakken. De schouders moeten volledig ontspannen en open zijn. Let op dat je ze niet verkrampt. Houdt je de ellebogen te hoog dan kunnen je schouders niet zakken, en ontspan de ellebogen.
Gebruik geestkracht en geen spierkracht. In Taijiquan ontspan je het gehele lichaam. Het lichaam heeft meridianen zoals de grond kanalen en sloten heeft. Wanneer ze niet verstopt zijn kan het water doorstromen. Als de meridiaan open is, gaat de Qi door. Wanneer je lichaam alleen spierkracht bevat en dit de meridianen vult, wordt de Qi geblokkeerd en kun je niet soepel bewegen. Ontwikkel de innerlijke kracht (Nei Qi). “Wanneer je zacht bent, dan zul je hard en sterk worden”.
Boven en beneden volgen elkaar. Volgens de klassieken wordt gezegd; ‘de beweging moet in de voeten geworteld zijn, doorgegeven door de benen, gecontroleerd door het middel en uitgedrukt door de vingers’. Dit betekent dat alles tegelijk gaat, vloeiend bewegen (het voltrekt zich in een adem). Wanneer hand, middel en voet tezamen bewegen, volgen de ogen. Wanneer één onderdeel niet volgt, is het hele lichaam in wanorde.
Binnen en buiten stemmen overeen. De geest is de hoofdzaak, de aanvoerder van het lichaam. Wanneer je geest alert is, dan zijn de bewegingen vanzelf soepel. De houdingen zijn niets meer dan leeg en vol, openen en sluiten, yin en yang. Wanneer binnen en buiten één zijn is het compleet.
Alles is onderling verbonden en ononderbroken. Je kracht beweegt in cirkels en begint telkens weer opnieuw (Yin-Yang principe). Er zijn geen stops in je bewegingen, alles stroomt ononderbroken voort en heeft geen grenzen.
Zoek kalmte in beweging. Ondanks beweging is er toch rust. Wanneer je bewegingen langzaam gaan zijn de inademing en uitademing lang en diep en zinkt de Qi naar de Dan-Tian. Je bloedvaten worden niet overbelast en je verbruikt maar weinig energie.

Tai Chi - Uden is aangesloten bij: